Trong bài viết này chúng tôi tổng hợp và phân biệt các khái niệm về tầng, lầu, trệt, lửng trong kiến trúc xây dựng. Mọi người tham khảo và đóng góp.
Vấn đề các gọi theo vùng miền, ở miền nam các gọi là lầu, còn miền bắc gọi là tầng. tầng trệt ở miền nam đó là tầng tiếp giáp mặt đất (không tính hầm), còn miền bắc tầng tiếp giáp mặt đất là tầng 1. Tương tự với miền bắc tầng 2, thì miền nam sẽ là lầu 1 ( 1 trệt 1 lầu).
Tầng là một thuật ngữ của kiến trúc xây dựng chỉ về khoảng không gian giữa hai mặt phẳng sàn hoặc giữa một mặt phẳng sàn và mái trong một ngôi nhà, tòa nhà. Tầng là thông số để tính ước lượng chiều cao của tòa nhà, tầng gần mặt đất nhất (tầng trệt) là tầng cơ bản, nền tảng của ngôi nhà. Bề mặt tiếp xúc của mỗi tầng đối với những hoặc đồ vật trên nó gọi là sàn nhà.
Phân biệt tầng và lầu trong kiến trúc xây dựng
Tại Việt Nam, thông thường miền Nam gọi tầng sát mặt đất là trệt, rồi đến lầu 1, lầu 2. Trong khi đó, miền Bắc thì gọi tầng sát mặt đất là tầng một, tầng kế tiếp là hai, ba… Theo cách tính như vậy thì trệt tương đương với tầng 1, lầu 1 tương đương tầng 2, lầu 2 tương đương tầng 3.
Tầng không đồng nghĩa với sàn hay tấm, sàn và tấm không không phải là thông số ước lượng chiều cao tòa nhà. Ta có thể gọi là tầng trệt nhưng không thể gọi tấm trệt, cũng như có thể gọi là tấm mái nhưng không gọi là tầng mái.
Tầng có thể sắp xếp bao gồm: Tầng trệt (tầng dưới cùng của một ngôi nhà thông thường), tầng hầm (tầng nằm dưới mặt đất trong một số công trình xây dựng kiên cố), các tầng trên (tầng một, tầng hai, tầng ba… tương đương với lầu một, lầu hai, lầu ba….) và cao nhất của một tòa nhà thường là tầng thượng, đối với một ngôi nhà thông thường thì có tầng thượng (sân thượng) phía trên có thể đổ một tấm bê tông (một kết cấu xây dựng) khoảng 30% diện tích của ngôi nhà và thường được gọi là chuồng cu. Ở tầng trệt một số ngôi nhà hay tòa nhà có thể bố trí tầng lửng. Ban công cũng là một dạng tầng đặc biệt khi nó là một phần diện tích của ngôi nhà nhô ra ngoài không gian của tòa nhà.
Tại Việt Nam, thông thường miền Nam gọi tầng sát mặt đất là trệt, rồi đến lầu 1, lầu 2. Trong khi đó, miền Bắc thì gọi tầng sát mặt đất là tầng một, tầng kế tiếp là hai, ba… Theo cách tính như vậy thì trệt tương đương với tầng 1, lầu 1 tương đương tầng 2, lầu 2 tương đương tầng 3.
Khi nói đến số tầng nhà là có thể hình dung được chiều cao khối xây của tầng nhà. Nếu thống nhất hiểu như vậy, ta có thể nói tòa nhà nào đó có 34 tầng, gồm 1 trệt, 3 hầm và 30 lầu (1 tầng trệt, 3 tầng hầm và 30 tầng lầu).
Việc đánh số và tên gọi theo các văn bản chính thức cũng không thống nhất. Theo TCVN 6003-1:2012 thì định nghĩa tầng 1 là tầng đầu tiên có sử dụng có mục đích, có nghĩa là tầng hầm thấp nhất sẽ được gọi là tầng 1.
Chúng tôi xin chia sẻ một bài viết: “Tầng” hay “lầu”: Mỗi nơi một phách (Báo điện tử Pháp Luật thành phố Hồ Chí Minh)
Khi mua, khách hàng phải đối chiếu vị trí căn hộ với bản vẽ thiết kế của chủ đầu tư, đó là cơ sở chính xác, rõ ràng nhất.
Một vụ tranh chấp giữa khách hàng với chủ đầu tư chung cư do cách hiểu khác nhau về số tầng của chung cư vừa xảy ra (Pháp Luật TP.HCM ngày 19-12). Trên thực tế, việc đặt ký hiệu về số tầng hay số lầu rất khác nhau tại các cao ốc. Khách hàng khi mua căn hộ phải đối chiếu với bản vẽ của chủ đầu tư để khỏi tranh chấp về sau.
Trên thực tế, việc đặt ký hiệu về số tầng hay số lầu rất khác nhau tại các cao ốc. Ảnh: HTD
Tùy chủ đầu tư
Hiện một số chung cư tại TP.HCM đặt tên tầng trệt là tầng 1, tầng tiếp theo là tầng 2, 3… Trong khi đó, các cao ốc mới sau này thường có khuynh hướng đặt tầng trệt có ký hiệu là chữ G. Tầng G này thường được sử dụng để bố trí chỗ lễ tân, trung tâm thương mại, dịch vụ, siêu thị… của tòa nhà. Tầng tiếp theo mới được ký hiệu bằng số 1.
“Tôi đang ở chung cư Nam Long, quận 9. Căn hộ của tôi được gọi là ở tầng 5 nhưng đếm từ mặt đất trở lên thì lại là tầng thứ 6 vì tầng trệt đặt là G không cộng vào” – ông Hà Nguyễn Thái cho biết.
Tại các chung cư cũ, tầng trệt thường bố trí làm căn hộ để ở như chung cư Bình Trưng (quận 2), chung cư Ngô Gia Tự (quận 10)… Tầng trệt này lại được ký hiệu là số 0. Chẳng hạn, căn hộ 035 lô Y chung cư Ngô Gia Tự là nằm tại tầng trệt. Căn hộ nằm đúng vị trí đó nhưng thuộc tầng trên thì mang số 135, tầng trên nữa thì 235…
Một số cao ốc khác lại không có tầng 4, tầng 13 do yếu tố tâm linh. Chẳng hạn, chung cư Thái An (quận 12) từ tầng 12 nhảy thẳng lên tầng 14. Một số nơi khác thì đặt tên tầng 13 thành 12Bis… Tại chung cư Cantavil Hoàn Cầu (quận Bình Thạnh), tầng kỹ thuật nằm tại tầng 18 nhưng khi được phép chuyển công năng thành các căn hộ thì lại gọi là tầng 18 đôi, thay vì phải tính là tầng 19 (!).
Bản vẽ thiết kế là căn cứ quan trọng nhất
Giải thích về cách gọi, cách tính khác nhau về tầng, lầu của các cao ốc, Phó Giám đốc Sở Xây dựng – ông Quách Hồng Tuyến cho rằng đó là do thói quen vùng, miền. Còn trong quy chuẩn xây dựng thì chỉ sử dụng từ “tầng” mà không có dùng từ “lầu”.
“Thông thường miền Nam gọi tầng sát mặt đất là trệt, rồi đến lầu 1, lầu 2. Trong khi đó, miền Bắc thì gọi tầng sát mặt đất là tầng một, tầng kế tiếp là hai, ba… Theo cách tính như vậy thì trệt tương đương với tầng 1, lầu 1 tương đương tầng 2, lầu 2 tương đương tầng 3…” – ông Tuyến giải thích.
Ông Tuyến cũng cho hay hiện không có quy định bắt buộc các chủ đầu tư phải thống nhất cách ký hiệu về số tầng, lầu của cao ốc. “Tuy nhiên, bản vẽ thiết kế khi xin phép xây dựng phải thể hiện rất rõ ràng về quy mô công trình, tầng nào nằm ở vị trí nào. Còn sau này chủ đầu tư đặt ký hiệu cho các tầng hoặc gọi tầng 13 thành 12Bis này nọ thì chỉ là quy ước trong nội bộ cao ốc đó” – ông nói thêm.
Ông Tuyến lưu ý, để tránh tranh chấp do vị trí thực tế khác với hợp đồng hoặc là suy nghĩ của bên mua thì khi mua, khách hàng phải đối chiếu vị trí căn hộ với bản vẽ thiết kế của chủ đầu tư. Đó là cơ sở chính xác, rõ ràng nhất.
Ngoài ra một số khu vực sẽ có khái niệm tầng là tấm, sàn.
Kết luận: Vậy khái niệm tầng lầu, tấm, sàn là các gọi của từng vùng miền, tuy nhiên để giao kết các hợp đồng hoặc tính toán khối lượng. Chúng ta đã có quy định. Việc đánh số và tên gọi theo các văn bản chính thức cũng không thống nhất. Theo TCVN 6003-1:2012 thì định nghĩa tầng 1 là tầng đầu tiên có sử dụng có mục đích, có nghĩa là tầng hầm thấp nhất sẽ được gọi là tầng 1.
Tầng trệt là gì ?
Khái niệm tầng trệt, trệt được các tỉnh khu vực phía nam và tây nguyên hay sử dụng, và hiện nay cũng có 1 số ở khu vực miền bắc cũng gọi khái niệm trệt. Vậy tầng trệt là gì ?
Trong kiến trúc, khái niệm trệt là tầng dưới cùng của ngôi nhà (không tính tầng hầm, tầng G). Tầng này tiếp sát mặt đất, và phía trên có thể là 1 tầng lửng, hoặc mái nhà. hoặc là tầng tiếp theo của ngôi nhà (tầng 1).
Như vậy có thể hiểu, nếu ngôi nhà không có tầng hầm thì tầng trệt là tầng đầu tiên.
Lầng lửng là gì ?
Tầng lửng thường dùng trong khái niệm nhà cấp 4, tầng 1. Thường sẽ có gác xép, gác lửng, tận dụng không gian nhà ở phân bổ thêm phòng.
Tầng lầu là gì ?
Lầu là khái niệm phân biệt với tầng, và thường sẽ dùng cùng với trệt. Nếu ở phía bắc người ta gọi tầng dưới cùng (không tính tầng hầm, G) là tầng 1, thì ở phía nam sẽ gọi là tầng hầm.
– Tầng 1 phía nam sẽ gọi là trệt và tầng hai gọi là lầu 1.
Ví dụ:
Nói đến tầng và lầu thì ta nên xét vd như thế này:
– Thí dụ 1 công trình cao “tầng” thì:
+ Khi nói tầng thì: tầng trệt là tầng 1, còn lại là tầng 2,3,4,…. đến tầng 5,…
+ khi nó lầu: trệt, lầu 1, lầu 2, lầu 3, …. lầu 5.
Vậy tôi nói là nhà tôi có 1 trệt + 5 lầu tức là nhà tôi có 6 tầng.
theo mình:
-Tầng 1-> tầng 2-> tầng 3-> tầng 4
-Trệt -> lầu 1 -> lầu 2 -> lầu 3
*Do đó nếu gọi là tầng thì tầng 1 là nền trệt ( nên gọi tầng 1, tầng 2, … ) .Nếu gọi là lầu thì lầu 1 là sàn tầng 2 (nên gọi trệt, lầu 1, lầu,…) Nói chung Trệt = Tầng 1, Lầu 1 = tầng 2,. tầng > lầu
Định nghĩa từ điển tiếng Việt về tầng và lầu :
– Tầng: Mặt phẳng ngăn chia không gian thành những phần trên dưới khác nhau
– Lầu: tầng trên của nhà.
Khái niệm Về ngôn từ vùng miền: tầng lầu
a. Miền Bắc: dùng “tầng”.
– Tầng: được đánh số từ mặt đất trở lên như sau
+ Tầng trệt (hay tầng 1 đều được – nhưng phổ biến vẫn dùng là tầng 1): chính là tầng mặt đất.
+ Tầng 2
+ Tầng 3…
…
+ Nếu có tầng hầm: thì lại đánh số ngược lại từ mặt đất trở xuống: tầng hầm 1, tầng hầm 2…
b. Miền Nam: dùng “lầu”
– Lầu: vì là “tầng trên của nhà” nên được đánh số bắt đầu từ tầng 2 trở lên. Có nghĩa là:
+ Lầu 1: tương ứng với tầng 2
+ Lầu 2: tương ứng với tầng 3
…..
c. Miền Trung: nhiều nơi dùng “tầng” và cũng có nơi dùng “lầu” tùy thích.
– Bắc Trung Bộ hay dùng “tầng”
– Nam Trung bộ hay dùng “lầu”,
– Trung Trung Bộ lúc “tầng” lúc “lầu”.
Tóm lại:
Về ý kiến cá nhân mình:
– Tầng là từ dùng phổ cập trong Tiếng Việt. Lầu là từ Hán Việt xuất phát từ “lâu” sau đó Việt Nam đọc trẹo thành “lầu”- Thanh lâu, lâu các .. – không phổ cập bằng từ “tầng”.
* Vậy nên dùng “tầng” trong bản vẽ và đánh số thứ tự từ sàn mặt đất tương ứng với tầng 1 trở lên là dễ hiểu nhất.
* Nếu theo thói quen địa phương dùng “lầu” hay “tầng” cũng được nhưng phải thống nhất xuyên suốt cho toàn bộ dự án (trong tất cả các văn bản, bản vẽ..) để tránh xảy ra sai lầm đáng tiếc khi thi công: “ông nói gà, bà hiểu vịt”.
Tham khảo thêm : CẨM TÚ -http://plo.vn